De zin en onzin van keurmerken.

Keurmerk op zak en daarna achterover leunen? Dacht het niet!”

ISO 14001, ISO 9001, het MVO-certificaat, het C2C-certificaat… en zo kunnen we nog wel even doorgaan. In schoonmaakland, en daarbuiten, duizelt het van de keurmerken. Wat betekenen ze, wat moeten we ermee en wat hebben we er eigenlijk aan? Robert de Brauwer van Werner & Mertz, Marten Reinsma van schoonmaakonderneming G. Raggers&Zn en Roland Wink van Hijman Schoonmaakartikelen B.V. over de zin en onzin van keurmerken. En hoe ze bijdragen aan de kwaliteit en duurzaamheid van je bedrijf.
“In de schoonmaakbranche heb je een hoop onzin keurmerken. Bijvoorbeeld een zelfverzonnen keurmerk dat claimt dat het middel 100% biologisch afbreekbaar is, of 100% veilig. Dat is niet juist, en bovendien is het gewoon een wettelijke eis dat schoonmaakmiddelen biologisch afbreekbaar zijn. Dus daar moet je sowieso aan voldoen. Zo’n keurmerk brengt helemaal niets extra’s.” Nog zo’n mooie “marketingterm” is 100% groen.
Aan het woord is Robert de Brauwer van Werner & Mertz. Dit bedrijf is producent en leverancier van duurzame en efficiënte schoonmaak- en reinigingsproducten. Zo levert Werner & Mertz aan schoonmaakgroothandel Hijman, die op zijn beurt weer levert aan schoonmaakbedrijf Raggers.

Serieuze, onafhankelijke keurmerken
Robert vervolgt: “Niet iedereen heeft de kennis om door zo’n wassen neus als een biologisch afbreekbaar middel heen te prikken. Aan ons dus de taak om dit soort verhalen te ontkrachten.” Roland Wink, van groothandel Hijman vult aan: “Daarom vind ik het goed dat er serieuze, onafhankelijke keurmerken zijn. Zoals de ISO-keurmerken, diverse ecolabels en het MVO-certificaat. Heb je zo’n erkend keurmerk, dan laat je zien dat je voldoet aan serieuze criteria die getoetst zijn door een onafhankelijke, geaccrediteerde instantie. Iedereen kan die criteria opvragen, er is geen discussie over. Je klanten weten dan zeker dat ze een hoge standaard wat betreft kwaliteit en duurzaamheid kunnen verwachten.”

Keurmerk is een ondergrens
Marten Reinsma, van schoonmaakbedrijf Raggers: “Helemaal mee eens, het is goed en belangrijk dat er serieuze keurmerken zijn. Maar het is niet zo dat je er daarmee bent. Zo’n serieus keurmerk is eigenlijk een basis, een soort ondergrens, waar je als bedrijf minimaal aan moet voldoen.”
“En zelfs als je het hebt, dan nog kunnen er dingen misgaan in je bedrijf of niet goed lopen. Bijvoorbeeld: het keurmerk ISO 14001 gaat over het milieumanagement van je bedrijf. Je moet bijvoorbeeld in kaart brengen wat je energieverbruik is, welk gedeelte daarvan groen is, hoe je omgaat met gevaarlijke stoffen, hoe je omgaat met afval, hoeveel water je verbruikt, en op welke vlakken je verbeteringen kunt aanbrengen. Je krijgt dit keurmerk echt niet zomaar. Bovendien krijg je, als je ISO 14001 eenmaal hebt, geregeld audits. Maar zo’n audit is wel een momentopname. Ik kan dan bijvoorbeeld keurig laten zien dat ik alleen maar groene schoonmaakmiddelen inkoop, maar als ik die na de audit allemaal dump ergens op een verlaten terrein, ben ik toch heel fout bezig. Een keurmerk vertelt dus niet hoe integer je bent als bedrijf. Daarvoor moet je een vertrouwensband met elkaar opbouwen, iets dat veel verder gaat dan een keurmerk.”

Vertrouwensband
Marten vervolgt: “Zo’n vertrouwensband is essentieel. Dat je weet wat je aan elkaar hebt, dat je op elkaar kunt rekenen. We stellen elkaar vragen, we geven elkaar advies. Zo’n langdurige relatie is nog veel belangrijker dan een keurmerk.” Robert: “Zo is het precies. Roland belt mij geregeld met vragen. Hij kan er dan van op aan dat ik hem voorzie van de juiste informatie, kennis en producten. Dat vertrouwen is er, omdat we al jarenlang met elkaar samenwerken.”

Koploper
Robert: “Bij ons is keurmerken halen geen doel op zich, maar eerder een gevolg van hoe wij werken. Wij zijn een koploper op het gebied van duurzaamheid, vanuit intrinsieke motivatie. Al onze producten zijn duurzaam, onze gebouwen zijn volledig CO2-neutraal, we hebben uitstekende primaire en secundaire arbeidsvoorwaarden voor onze mensen, en we maken verantwoorde keuzes als het gaat om grondstoffen. Een grondstof kan bijvoorbeeld verkregen zijn uit aardolie. Dat is niet wenselijk, en je ziet dat veel producenten daarom overschakelen op palmpitolie. Maar hele regenwouden in Indonesië worden gekapt om plaats te maken voor palmplantages. Ook dat kan beter. Daarom gebruiken wij raapzaadolie, koolzaadolie en derde persing olijfolie als basis voor onze oppervlakte-actieve stoffen.”
“Wij kunnen dit soort keuzes maken, omdat we, hoewel we groot zijn, toch nog steeds een familiebedrijf zijn. Onze eigenaar zet de koers uit, de winst kan grotendeels terug in het bedrijf en hoeft niet naar aandeelhouders.”

Goed verhaal
Roland: “Wij voelen onze verantwoordelijkheid, dat moet ook echt als je in de schoonmaakbranche zit. Je handelt in producten die mogelijk schadelijk zijn voor mens en milieu. Daar je ogen voor sluiten in niet alleen moreel onjuist, ook zakelijk gezien is dat onverstandig. Want je merkt dat steeds meer klanten vragen stellen over duurzaamheid. Of zelf als eis stellen dat je voldoet aan serieuze keurmerken, en dat al je schoonmaakmiddelen en - machines duurzaam zijn.”
“Zo hebben wij een grote overheidsorganisatie, de gemeente Amsterdam, samen met Werner & Mertz en nog twee partijen via een tender hebben binnengehaald als klant. De gemeente vroeg: laat maar eens zien wat voor duurzame en innovatieve manieren van schoonmaken jullie kunnen aanbieden. Nou, dat konden wij, we hadden echt een goed verhaal. Om maar één voorbeeld te noemen: wij werken graag met de i-mop, een machine waarmee je de vloer reinigt en die 80% minder water en reinigingsmiddel verbruikt.”
“Zo’n i-mop is niet alleen super duurzaam, het stelt ook de schoonmakers in staat om snel, gemakkelijk en veilig te werken. Met dit soort innovaties hebben we de tender gewonnen. Daarbij hebben we grote internationale, beursgenoteerde spelers verslagen. Natuurlijk zijn wij zelf ook niet de kleinste, maar uiteindelijk blijven we gewoon een MKB-bedrijf. Apetrots was ik en ben ik nog steeds.”

Lastige spagaat
Roland: “Het zijn trouwens niet alleen de grotere bedrijven die duurzame producten en oplossingen als wens of eis hebben. Maar ik heb ook klanten waarbij duurzaamheid geen enkele rol speelt. Die zelf maar net het hoofd boven water kunnen houden. Dan kan ik wel met een mooi verhaal over duurzaamheid aan komen zetten, maar dat heeft geen zin. En ik kan het me niet veroorloven om die klanten te verliezen, ik moet hen ook gewoon bedienen. Daarmee zit ik als groothandel soms in een lastige spagaat. Ik wil het liefst alleen maar duurzame producten en machines aanbieden. Maar de realiteit is dat niet al mijn klanten daar nu al voor open staan. Gelukkig komt uiteindelijk bij iedereen het besef dat duurzame producten gewoon een must zijn.”

Duurzaam én goede kwaliteit
Robert: “Er heerst soms het vooroordeel dat duurzame schoonmaakmiddelen minder goed schoonmaken. Of dat je er veel meer van nodig hebt. Dat was misschien vroeger zo, maar die tijd ligt echt al lang achter ons. Zo heb je het eco-keurmerk, dat al onze producten hebben, waarbij simpelweg als eis wordt gesteld dat het duurzame product minstens zo effectief moet zijn als het gangbare, niet-duurzame middel in de markt.”

Alternatief voor chloor
Marten: “Ik probeer mijn klanten altijd te bewegen richting duurzame middelen. Als er een groen, betaalbaar alternatief is dan raad ik dat aan. Denk aan chloor: daar is nog steeds veel vraag naar. Terwijl het niet alleen milieuvervuilend is, het maakt ook nog eens niet schoon. Daar moeten we dus echt van af. Ik adviseer mijn klanten dan om voor een ander middel te kiezen, omdat dat én beter schoonmaakt én milieuvriendelijker is. En als ik zelf niet weet welk duurzame alternatief er is, dan bel ik Roland of Robert. Die samenwerking tussen ons is echt intensief. En helpt mij om mijn klanten de meerwaarde te bieden die ze bij mij zoeken. Nogmaals, dat gaat verder dan keurmerken. Het gaat om kwaliteit en vertrouwen. Doen wat je zegt, uitvoeren wat je belooft. Daar gaat het om.”